Wieś Świecie Kołobrzeskie i znajdująca się tam posiadłość rolnicza, położona na skrzyżowaniu rzek: Dębosznicy i Lnianki ciągnącej się od Mołstowej i mającej źródło w Jeziorze Studnica, ma dość dawną metrykę, ale nawet w świadomości kołobrzeżan, pomimo posiadania przymiotnika "kołobrzeskie", z niczym się nie kojarzy. Warto więc przybliżyć nieco bardziej dzieje tej miejscowości.

Świecie Kołobrzeskie znajduje się 19 kilometrów na południowy zachód od Kołobrzegu, od wschodu otoczone drogą S6, od północy sąsiaduje z Morowem, a od południa z Petrykozami, 5 kilometrów na zachód od Siemyśla. Historia osadnictwa, według niemieckiej literatury, poświadczona jest nieistniejącymi już zabytkami z epoki żelaza. Natomiast nie budzi wątpliwości istnienie w tym miejscu średniowiecznej osady. Miejscowość pojawia się jako Szwetie  i Szwece w 1224 roku. W kolejnych dokumentach, niemieccy kanceliści zapisywali ją jako Szuet, Zvete (1276), a w XV wieku jako Swet, Szweth, Szweeth i Sweth. Na mapie Lubinusa z 1618 roku widzimy Swedt. Ostatecznie, nazwa miejscowości została w XVIII wieku ustalona jako Schwedt. Dr A. Chludziński nazwy miejscowości doszukuje się w słowach światło-świecić, być może od odbijającego się światła od wpływającej do Dębosznicy rzeki Lnianki i jako analogię wskazuje Świecie nad Wisłą oraz niemieckie Schwedt nad Odrą. Już w czasach polskich, w 1945 roku obowiązywała nazwa Świecin, a następnie ustalono ją jako Świecie Kołobrzeskie.

Miejscowość powstała prawdopodobnie w pierwszej połowie XIII wieku wraz ze zorganizowaną akcją osadniczą na Pomorzu Zachodnim. W 1224 roku mamy potwierdzenie jej istnienia w związku z erygowaniem klasztoru norbertanek w Białobokach niedaleko Trzebiatowa. Księżna Anastazja, żona księcia Bogusława I, już po śmierci swoich synów: Bogusława II i Kazimierza II, 7 lipca 1224 roku powołała klasztor żeński, nadając mu Trzebiatów i aż 27 wsi, w tym Świecie Kołobrzeskie. M. Vollack wskazuje, że nadanie to było podważane, stąd w kolejnych latach pojawiało się jego potwierdzenie, w tym w 1240 roku, a następnie już przez księcia Barnima I. Po lokacji w 1255 roku nowego Kołobrzegu, a następnie przeniesieniu kapituły z Budzistowa do nowego miasta, w 1276 roku Świecie Kołobrzeskie przechodzi we władanie kołobrzeskiej kapituły. W 1467 roku pojawia się informacja, że opat klasztoru białobockiego - Nicolaus, zamienił Schwedt z Jostem Wacholtzem. Wieś znajdowała się w tych dobrach rodowych aż przez kolejnych 400 lat. Dokumenty wymieniają kolejnych spadkobierców i sposoby, w jakie kolejne osoby w danym stuleciu weszły w posiadanie miejscowości.

Nie ma informacji o sytuacji Świecia Kołobrzeskiego w okresie walk o Kołobrzeg, a następnie walk o kołobrzeską twierdzę i stacjonowania tu wojsk oblężniczych oraz okupacyjnych, w tym Szwedów i Rosjan. Z informacji z 1780 roku wynika, że żyły tu 433 osoby, zarówno w części A, części B, jak i w posiadłości rolniczej. W 1867 roku było tu 697 mieszkańców. Potem liczby spadały, co można wiązać z migracją ludności do miast i trwającą industrializacją. W 1905 roku żyło tu 557 ludzi, a w 1939 roku już 466, przy czym podkreślić należy, że było to i tak więcej mieszkańców niż po wojnie.

M. Vollack w swojej książce "Das Kolberger Land" doszukuje się istnienia w Świeciu Kołobrzeskim kaplicy, która miałaby być wymieniana w dokumentacji diecezji kamieńskiej z lat 1491-93. Miała ona podlegać parafii w Charzynie. Nawet jeśli taka tam powstała i służyła celom sakralnym mieszkańców wsi, to upadła po wprowadzeniu reformacji w 1534 roku. Następnie, miejscowość podlegała bezpośrednio pod kościół parafialny w Charzynie. Jeśli idzie o szkołę, takowa miała tu powstać jeszcze przed I wojną światową. Były tu nawet dwie klasy, ale z danych sprzed 1939 roku wynika, że następnie zmniejszono liczbę uczniów i była już tylko jedna klasa.

Robert Dziemba

Fot. Zentyg45 - Praca własna, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2