Teoretycznie, Kołobrzeg morzem stoi. A jak morze, to i Marynarka Wojenna, której dawniej w Kołobrzegu nie brakowało. Obecnie, to tylko skansen i zamknięty kawałek Kołobrzegu pod nazwą "Punkt Bazowania". Stan infrastruktury - słaby. Patrząc na stan zachowania historii Marynarki Wojennej w Kołobrzegu - obydwa te aspekty są podobne. Są to nieliczne artykuły, najczęściej autorstwa Tomka Łowkiewicza i nasza wspólna praca o 19 Baterii Artylerii Stałej, którą jako pasjonaci napisaliśmy dzięki wsparciu finansowemu Powiatu Kołobrzeskiego. Pod tym kątem, można powiedzieć, że Kołobrzeg to tylko turystyka i w pozostałym zakresie, stoimy tyłem do morza. Chlubnym wyjątkiem jest tutaj Skansen Morski, powstały dekadę temu. Jest to jedna z najchętniej oglądanych kołobrzeskich atrakcji, która z kolei pokazuje, jak bardzo historią Marynarki Wojennej interesują się Polacy.

Do tego grona dołącza Jan Śleszyński, autor trzech powieści opartych na wojskowej historii Kołobrzegu, ale nie tylko. On sam służył w Marynarce Wojennej, służył także na ORP "Fala", który wyslipowany można oglądać w Skansenie Morskim w Kołobrzegu. Przyszedł do Bałtyckiego Dywizjonu Okrętów Pogranicza w 1973 roku, pod skończeniu Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni. Pierwsza opowieść dotyczy historii z lat 1975-1976, kiedy jeden z marynarzy wypadł za burtę. Załodze udało się go uratować. Od tego rozpoczyna się cykl kilku opowieści zebranych w książce, w której często pojawia się Kołobrzeg, gdzie Jan Śleszyński mieszkał.

Publikacja przedstawia nie tylko prawdziwe historie i często nazwiska marynarzy, którzy już nie żyją, ale także prezentuje atmosferę, jako panowała w Marynarce Wojennej okresu PRL. Jest struktura wojskowa, hierarchia, podstawowa organizacja partyjna, bo wojsko było strukturą niezwykle upartyjnioną, i na kwestie partyjne było niezwykle wrażliwe. Bez partii trudno w Marynarce Wojennej było awansować, czy zdobyć stanowisko odpowiadające wykształceniu oraz doświadczeniu, a często bez tych dwóch łatwo awansowało się z legitymacją partyjną.

Obok kwestii związanych ze sprawami kadrowymi i propagandowymi PZPR, Jan Śleszyński opisuje w zgrabny sposób codzienną pracę okrętach ochrony pogranicza, szkolenia i ćwiczenia, kontrole rybaków, skrzynkę dorsza, która trafiała na pokład ORP. Muszę przyznać, że czasami takie opowiadania czyta się lepiej, niż suche fakty historyczne podawane w wysublimowany sposób przez badacza. Lepiej oddają one ówczesną atmosferę panującą w Marynarce Wojennej. Dlatego też publikację tę polecam. Zachęcam do wysłuchania audycji "Kwadrans z historią" i rozmowy z Janem Śleszyńskim. O promocji książki i spotkaniu autorskim poinformujemy wkrótce.

Robert Dziemba