Kiedyś już o tym pisałem, ale teraz rozwinę nieco temat. Rzecz będzie o opłacie za użytkowanie wieczyste. Owo użytkowanie wieczyste, czasami zwane dzierżawą wieczystą, to taka forma władania nieruchomością, która lata świetności miała za „komuny”. Tytuł bardzo mocny, bliski prawa własności, można budować i sprzedawać. Ale ma ten feler, że oprócz podatku od nieruchomości, trzeba na rzecz właściciela odprowadzić opłatę roczną, podobną do czynszu, ale wyliczalną według wzoru: wartość gruntu razy 0,03, czyli 3% od rzeczywistej wartości nieruchomości (przy mieszkaniówce jest 1%). Właściciel nieruchomości, nie częściej jak raz na 3 lata, może dokonać waloryzacji tej kwoty poprzez ponowną wycenę. Władze publiczne powinny ściśle przestrzegać tej procedury, bo są to należności budżetowe, czyli środki publiczne, czyli – a jakże - pieniądze nas wszystkich. Procedury są tak proste i powtarzalne, że od lat nikt nie wpadł na to, że coś mogłoby być nie tak. A jednak.

W Kołobrzegu jest 180 nieruchomości, dla których właścicielem jest gmina, ale zostały kiedyś tam oddane w użytkowanie wieczyste (wykorzystywane pod działalność gospodarczą). Najmniejsza z nich ma 8 m2, a największa ponad 4 hektary. Znajdują się w różnych częściach miasta i dla każdej z nich kiedyś wykonano profesjonalną wycenę, i na jej podstawie ustalono wysokość opłaty. Należyta staranność, do której zobowiązane są instytucje publiczne wymusza, żeby dokonywać to zgodnie z zasadami – raz na trzy lata. Dopuszczam możliwość, że trzy lata później wartość nieruchomości mogła nie wzrosnąć, i odstąpiono od ponownej wyceny, ale na to też należy mieć mocne kwity. Nie znajduję uzasadnienia do odkładania tych czynności na 10, 15, czy nawet 20 lat, bo to już trąci zaniechaniem, czy tak jak to powiedział podczas sesji kolega radny – niegospodarnością. A takich nieruchomości, dla których Urząd Miasta nie dokonał aktualizacji wyceny opłaty za użytkowanie wieczyste 10 lat i więcej, w naszym mieście jest… 138, z czego aż 69 więcej jak lat 15. I gdyby to dotyczyło jakichś błahych spraw, może nie byłoby o co kruszyć kopii, ale jak czytam w dokumentach urzędu, że 20 lat nie aktualizowano wyceny opłaty dla nieruchomości zabudowanej sklepem „dużo powierzchniowym” lub 15 lat nie zaktualizowano opłaty za nieruchomość, na której stoi duży hotel w strefie nadmorskiej, to pojawia się pytanie: ile my, jako samorząd miasta Kołobrzeg na tym straciliśmy?

20 lat temu wyceniono, że grunt pod dużym sklepem wart jest … 209 zł za m2. Przez 20 lat użytkownik nieruchomości wnosi opłatę w wysokości około 29 tys. zł, a tam jest ponad 4 tys. m2. Wierzy ktoś, że wartość tej działki przez 20 lat nie wzrosła? Ja nie. Bo dziś wartość metra kwadratowego pod taką działalność warta jest między 1,3 tys. zł, a 1,8 tys. zł. A może ktoś da wiarę, że nieruchomość zabudowana dużym ośrodkiem hotelowo – sanatoryjnym w linii brzegowej, z widokiem na morze może być warta … 273 zł za metr kwadratowy? Nie, nie pomyliłem się. Albo duże centrum handlowe nad morzem z wartością za 1 m2 na poziomie 280 zł? I od takich wartości liczona jest przez nasz urząd opłata za użytkowanie wieczyste, czyli synonim czynszu dzierżawnego. Mówimy o opłatach wyliczonych ponad 15 lat temu! Ktoś uwierzy, że wartość nieruchomości przy plaży za metr kwadratowy wynosi około 300 zł, a 1000 m2 warte jest 300 tys. zł?? Ja nie. Niedawno miasto wyceniło wartość nieruchomości przy ulicy Morawskiego. Wyszło im od 2,1 tys. zł do prawie 2,5 tys. zł za metr kwadratowy. Jak to się ma do tych wartości, o których napisałem powyżej? Tak, to są wieloletnie zaniechania i gdyby nie przypadek, bo rząd pracował nad ustawą o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, to do dziś nikt z nas by się nie zorientował. A zorientowaliśmy się, bo na zapytania, które składaliśmy, odpowiadano nam wymijająco, a i życzliwi Samarytanie zasugerowali przez osoby trzecie, żeby przyjrzeć się temu problemowi. Gdy składaliśmy pierwsze zapytania, urzędowi zorientowali się, że może być „grubo” i pani prezydent zleciła audyt. Na kontrolę Komisji Rewizyjnej Rady Miasta nie zgodzili się radni z zaplecza pani prezydent. Dziś już wiemy dlaczego. Bo okazuje się, że zaniechania są tak duże, że ubytek dochodów budżetu miasta, przez te wszystkie lata mógł sięgnąć nawet kilkudziesięciu milionów złotych. A my wciąż słyszymy, jaka to bieda jest w budżecie miasta. A pieniądze leżą na ziemi, dosłownie. I nie mam ani ja, ani inni radni pretensji do użytkowników wieczystych. Oni płacili tyle, ile im urząd kazał. Bo te postępowania prowadzone są „z urzędu”, a nie na wniosek.

Na koniec kwiatuszek humorystyczno – rozkładający. W 2007 roku 1 m2 przy ul. Dubois (nr do wiadomości redakcji, tzw. Stara Starówka) wyceniono na 2016,83 zł. W sumie użytkownik wieczysty zajmuje prawie 200 m2. Jeden metr jego nieruchomości wyceniono wyżej, niż 1 m2 nieruchomości, na której stoi hotel nad morzem. Dużo wyżej, ba cztery razy wyżej! W 2013 sąsiada z ul. Dubois, trzy domy dalej w zabudowie szeregowej, wyceniono na… 889,47 zł za 1 m2. Co i tak było dużo więcej niże ten wspomniany hotel. Sąsiad ma prawie 400 m2.
Jacek Woźniak