17 września 1939 roku Armia Czerwona napadła na Polskę. Pomiędzy 3, a 6 rano jej wojska przekroczyły na całej długości wschodnią granicę z Polską.

Łącznie siły Armii Czerwonej skierowane w trzech rzutach przeciwko Rzeczypospolitej liczyły ok. 1,5 miliona żołnierzy, ponad 6 tys. czołgów i ok. 1800 samolotów. Przeciwko nim, do obrony, stanęły słabe oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza, za którymi znajdowały się różne luźne formacje etapowe, tyłowe, dowództwa lokalne i inne siły przesunięte z zachodniej części Polski itp. W sumie w starciach z Armią Czerwoną zginęło ok. 2,5 tys. polskich żołnierzy, a ok. 20 tys. było rannych i zaginionych. Do niewoli sowieckiej dostało się ok. 250 tys. żołnierzy, w tym ponad 10 tys. oficerów. Za potężną Armią Sowiecką postępowały pograniczne oddziały NKWD podporządkowane operacyjnie na czas kampanii dowództwu Armii Czerwonej. Likwidowały one według wcześniej przygotowanych list osoby uznane za elementy antysowieckie, mogące utrudnić trwałe umocnienie się na zdobytych terenach. Grudniowa Dyrektywa z 1939 roku przypieczętowała los Polaków. W lutym i czerwcu 1940 r. oraz w maju i czerwcu 1941 r. nastąpiły  masowe deportacje do Kazachstanu i na Syberię.

Ten dzień na długo pozostanie w pamięci nie tylko Sybiraków i ich rodzin, ale również wielu kołobrzeżan i turystów. Obchody miały rangę okręgową. Rozpoczęto tradycyjnie od Mszy św. w intencji Sybiraków i ich rodzin, a dalsza część odbyła się na cmentarzu komunalnym przy pomniku Golgoty Wschodu z udziałem reprezentantów władz wojewódzkich, powiatowych i miejskich. W godzinach popołudniowych w Regionalnym Centrum Kultury odbył się program okolicznościowy pt.,,My nie mieliśmy dzieciństwa”. W imieniu Organizatora-Związku Sybiraków Koło Terenowe w Kołobrzegu wszystkich obecnych powitała Prezes Wanda Przybylska, a potem Kordian Bodnar Prezes Zarządu Głównego z Warszawy. W programie artystycznym pt.,,My nie mieliśmy dzieciństwa „w premierowych wykonaniach zaprezentowali się: Agata Kramarz (kl.II  Gimnazjum nr 1), Korenelia Kamecka ( kl.V  SP 5), Milan Maziarz (kl.II Morska Kraina), Chór,,Kontrapunkt” (SP 3) pod batutą Bożeny Czernous. Program okolicznościowy zakończyła projekcja filmu pt.,,Sybiracki szlak pamięci” będący relacją kołobrzeskich Sybiraków. Wzruszeni widzowie opuszczali salę widowiskową dzieląc się wrażeniami. Dodatkowo w hollu RCK zaprezentowano dwie wystawy tematyczne: jedna pokonkursowa prezentująca prace plastyczne dzieci i młodzieży. Druga dokumentacja wspomnień- Sybiraka Jerzego Lewickiego.

Wanda Przybylska