Według wyników badań, molo w Kołobrzegu jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych budowli. Nad morzem, ten atrakcyjny obiekt istnieje już od ponad 133 lat.

Zamknięte molo i prowadzone na nim prace remontowe, zbulwersowały niektórych turystów. Trudno się temu dziwić, gdyż od dziesiątek lat był to niezwykle popularny obiekt, najpierw jako pasaż, potem molo spacerowe. Przed wojną obiekt by drewniany, a od ponad 40 lat konstrukcja jest żelbetonowa. Teraz zostanie kapitalnie odrestaurowana.

Wraz z likwidacją Twierdzy Kołobrzeg w 1872 roku, inwestycje plażowe nabrały rozmachu. Powstały miejskie kąpieliska, w których osobna kąpali się mężczyźni, a osobno kobiety. Regulamin kąpieli był niezwykle rygorystyczny, choć nie do końca go przestrzegano. W 1881 roku na wysokości wzniesionego przez Kołobrzeskie Towarzystwo Kąpielowe budynku, zwanego tu tradycyjnie Pałacem Nadbrzeżnym, zbudowano drewniane molo w kształcie litery "T". Miało ono niecałe 100 metrów długości. Zaczynało się w połowie długości abstrakcyjnie szerokiej jak na dzisiejsze warunki plaży schodami. W 1899 na miejscu starego pałacu, zbudowano nowy Pałac Nadbrzeżny. Wkrótce molo przedłużono do deptaka przy tym pałacu, łącząc je z Promenadą Nadmorską. W takich kształcie obiekt ten przetrwał do 1945 roku.

W marcu 1945 roku molo było ostrzeliwane przez wojska polskie i radzieckie. Zostało nieco uszkodzone, a kolejnych zniszczeń dokonywały kolejne sztormy. W latach 50-tych rozważano odbudowę mola, ale zrezygnowano z tego pomysłu ze względów finansowych i materiałowych. Postanowiono jedynie regularnie naprawiać konstrukcję, co w ówczesnych warunkach skończyło się techniczną agonią obiektu i jego zamknięciem.

O tym, jak doszło do budowy nowego mola, pisze w swojej książce "Moje lata sześćdziesiąte" Jerzy Patan: "W roku 1959 Kołobrzeg odwiedził przewodniczący Centralnej Rady Związków Zawodowych Ignacy Loga-Sowiński. Oprowadzany po dzielnicy nadmorskiej przez przewodniczącego PPRN Józefa Bajsarowicza, zwrócił uwagę na stojący poniemiecki wypalony dom zdrojowy. Był nim zauroczony.
- Piękne miejsce i piękny pałac. Szkoda, że zniszczony, ale można go odbudować. Chciałbym tu postawić ośrodek sanatoryjny dla naszych związkowców. Dasz mi ten teren? - zwrócił się do Bajsarowicza.
- Ale musisz tu zbudować molo! Bo nie wyobrażam sobie Kołobrzegu ani związkowego sanatorium bez mola spacerowego, tym bardziej, że było tu ono przed wojną. Z tym pałacem stanowiło prawie jedną całość - odpowiedział Bajsarowicz.
- Dobrze! Zbuduję molo. Wspólnie będziemy z niego korzystać! - wyraził aprobatę dla propozycji przewodniczący CRZZ Ignacy Loga-Sowiński".

Prace nad budową mola rozpoczęły się w 1966 roku. Obiekt został zaprojektowany przez Biuro Projektów Budownictwa Morskiego w Gdańsku. Główną cześć mola stanowi pasaż o długości 220 m, szerokości 9 m i wysokości nad poziomem morza 4,5 m. Obiekt wsparty jest na 14 filarach żelbetonowych. Molo zakończone jest żelbetonową wyspą o wymiarach 30x80 m, na której zaprojektowano obrotową kawiarnię! Miała ona wymiary 9 m średnicy i wysokość 13,5 m. Niestety, zabrakło na to pieniędzy. Kosztorys 22 mln zł i tak został przekroczony.

Po kilku latach budowy, molo oddano do użytku 19 czerwca 1971 roku podczas centralnych uroczystości Dni Morza. W pierwszym spacerze po deskach molo wziął udział premier Piotr Jaroszewicz.

Od czasu oddania obiektu do użytku, minęło już niemal pół wieku. Poważniejsze problemy z molem zaczęły się w latach 90-tych. Inwestycje realizowało miasto. Remontowano poręcze, latarnie, deski, żelbetonowe elementy. Co ciekawe, miasto nie było właścicielem mola. Ani miasto, ani Urząd Morski, ani "Solidarność", która stała się właścicielem sanatorium "Bałtyk", ale nie pasażu. Dopiero po przymiarce do remontu mola, tytuł do budowli otrzymał Urząd Miasta Kołobrzeg.

Robert Dziemba
Fot. arch. autora i arch. Jerzego Patana

Drewniane molo na tle starego Pałacu Nadbrzeżnego.

Widok na molo z nowego pałacu.

Molo i nowy Pałac Nadbrzeżny.

Ruina molo, lata 50-te.

Pamiątkowa fotografia na tle drewnianej ruiny.

Zabijanie pali pod nowe molo.

Pomysłowa kolejka...

Prace na głowicy molo.

Otwarcie molo w 1971 roku.